Povodom teksta objavljenog dana 11.01.2025. godine, na portalu „Nova.rs“, pod naslovom: „Darko je poljoprivrednik i odgovorio je na poziv glavnog tužioca Nenada Stefanovića otvorenim pismom“, u kom su, bez provere istinitosti i potpunosti, izneti netačni navodi poljoprivrednika Darka Grbića o radu Ministarstva poljoprivrede i imenovanog državnog službenika, iz kojih proizlazi da, kako Ministarstvo, tako i imenovani državni službenik, učestvuju u korupciji, Uprava za poljoprivredno zemljište Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, obaveštava javnost o sledećem:
Davanje u zakup državnog poljoprivrednog zemljišta propisano je Zakonom o poljoprivrednom zemljištu donetim još 2006. godine, kojim je uvedena mogućnost svakog zainteresovanog poljoprivrednika da uzme u zakup državno poljoprivredno zemljište putem javnog nadmetanja. Izmenom zakona iz 2009. godine, između ostalog, propisano je i da se javno nadmetanje za davanje u zakup državnog poljoprivrednog zemljišta može sprovesti u 2 kruga.
Pravo učešća u javnom nadmetanju za davanje u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini u prvom krugu ima fizičko lice koje je upisano u Registar poljoprivrednih gazdinstava i nalazi se u aktivnom statusu najmanje tri godine, sa prebivalištem najmanje tri godine u katastarskoj opštini na kojoj se nalazi zemljište koje je predmet zakupa, da je vlasnik najmanje 0,5 ha poljoprivrednog zemljišta, odnosno pravno lice koje je upisano u Registar poljoprivrednih gazdinstava i nalazi se u aktivnom statusu najmanje tri godine, koje je vlasnik poljoprivrednog zemljišta najmanje 10 ha u katastarskoj opštini u kojoj se nalazi zemljište koje je predmet zakupa i ima sedište na teritoriji jedinice lokalne samouprave kojoj pripada ta katastarska opština.
Pravo učešća u javnom nadmetanju za davanje u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini u prvom krugu ima fizičko lice koje je upisano u Registar poljoprivrednih gazdinstava i nalazi se u aktivnom statusu najmanje tri godine, sa prebivalištem najmanje tri godine na teritoriji jedinice lokalne samouprave koja sprovodi javno nadmetanje, a čija se parcela graniči sa zemljištem u državnoj svojini koje je predmet zakupa.
U drugom krugu pravo učešća ima pravno i fizičko lice koje je upisano u Registar poljoprivrednih gazdinstava i nalazi se u aktivnom statusu najmanje tri godine.
Pravilnikom o uslovima i postupku davanja u zakup i na korišćenje poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini bliže su propisani uslovi i postupak davanja u zakup državnog poljoprivrednog zemljišta. Tako je članom 25 stav 11 ovog Pravilnika propisano da se u postupku javnog nadmetanja, pravno i fizičko lice prijavljuje i prilaže putem „veb- aplikacije za sprovođenje javnog nadmetanja“ dokumentaciju kojom dokazuje ispunjenost uslova za ostvarivanje prava zakupa.
Dakle, ispunjenost uslova za ostvarivanje prava zakupa svih podnosilaca zahteva utvrđuje se na osnovu dokumentacije priložene putem veb-aplikacije za sprovođenje javnog nadmetanja. Na dan otvaranja ponuda, koji je određen odlukom o raspisivanju javnog oglasa, iz veb-aplikacije za sprovođenje javnog nadmetanja se prema visini ponude automatski formira rang lista ponuđača za koje je utvrđeno da ispunjavaju uslove za zakup poljoprivrednog zemljišta. Rang liste se objavljuju na veb-stranici Uprave za poljoprivredno zemljište.
Provera svih gore iznetih navoda može se izvršiti prostim uvidom u pomenute zakonske i podzakonske ake u bilo kojoj bazi pravnih propisa, kao i na zvaničnoj veb stranici Uprave za poljoprivredno zemljište.
Dodatnom proverom je utvrđeno da je imenovani Dragiša Đorđev imao zaključena dva ugovora o zakupu državnog zemljišta i to u agroekonomskoj 2023/24 godini sa periodom zakupa od 1 godine, i to u katastarskoj opštini za koju je dostavio uverenje MUP-a da ima prebivalište od 1995. godine.
Uverenje o prebivalištu izdato od strane nadležnog organa je javna isprava i za istu važi načelo pouzdanosti. Ukoliko Darko Grbić ima dokaze o tome da lica koja prijavljuje Upravi za poljoprivredno zemljište imaju faktičko prebivalište na drugom mestu u odnosu na ono na kojem su prijavljeni, o tome treba da obavesti policijsku upravu, koja je nadležna za postupanje po tim prijavama.
Uprava za poljoprivredno zemljište je u cilju otkrivanja zloupotreba i nezakonitog korišćenja državnog poljoprivrednog zemljišta od 18. maja 2021. godine, na sajtu Uprave za poljoprivredno zemljište Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede učinila dostupnim elektronske formulare za prijavu nezakonitosti na poljoprivrednom zemljištu. Na ovaj način Uprava je omogućila svim građanima da vrlo jednostavno i potpuno anonimno, digitalnim putem, prijave divlje deponije na poljoprivrednom zemljištu, kao i uzurpaciju, odnosno korišćenje bez pravnog osnova državnog poljoprivrednog zemljišta. Navedene nezakonite radnje na poljoprivrednom zemljištu se mogu prijaviti putem elektronskog formulara koji se nalazi na sajtu Uprave. Formulari se mogu popunjavati sa bilo kog računara, a naročito su prilagođeni za korišćenje putem mobilnog telefona i omogućavaju da podnosilac prijave jednim klikom automatski unese geolokaciju, odnosno koordinate sa lica mesta, sa mogućnošću prilaganja fotografija, kao i komentara o eventualnom poznatom počiniocu prekršaja ukoliko je poznat. Nakon primljenih elektronskih prijava Uprava preduzima zakonom utvrđene mere, uključujući slanje zahteva republičkoj poljoprivrednoj inspekciji za vršenje kontrole i utvrđivanje da li postoji nezakonito postupanje.
Dakle svim licima koja putem telefona kontaktiraju ovu Upravu se ukazuje, kao što je i Darku Grbiću ukazano, na mogućnost prijave uzurpacije kako elektronskim putem preko sajta Uprave za poljoprivredno zemljište, tako i putem elektronske ili pisane pošte. Objavljeni navodi o sugerisanju podnošenja anonimne prijave su u potpunosti izvučeni iz konteksta telefonskog razgovora koji je vodio sa imenovanom službenicom Ministarstva poljoprivrede.
Kao dokaz da je Uprava za poljoprivredno zemljište postupala po prijavama nezakontosti, navodimo sledeće:
Jedan deo anonimnih prijava za teritoriju Grada Vršca koje su nakon uspostavljanja aplikacije elektronskim putem dostavljene Upravi za poljoprivredno zemljište, odnosile su se na mesto prebivališta učesnika licitacije. Postupajući po prijavama, Uprava za poljoprivredno zemljište je izvršila dodatnu proveru dokumentacije ponuđača na javnom nadmetanju i utvrdila da su prijavljena lica priložila javne isprave Ministarstva unutrašnjih poslova nadležne policijske stanice – uverenja o prebivalištu u datoj katastarskoj opštini u periodu daleko dužem od zakonskog minimuma od 3 godine. Anonimnu prijavu od 27.12.2021. godine da su lica Jovanov Sava, Grnčarski Stefan i Milićev Ljubomir, koja lica se pominju i u kasnijim anonimnim prijavama, sa fiktivnom adresom učestvovala na javnom nadmetanju za davanje u zakup državnog poljoprivrednog zemljišta, prosledila 10.01.2022. godine Ministarstvu unutrašnjih poslova – PS Vršac, kao nadležnom organu, radi provere navoda iz prijave i daljeg postupanja. Povodom ove prijave, od MUP PS Vršac je ovoj Upravi dostavljeno obaveštenje od 16.05.2022. godine da je doneto rešenje o pasivizaciji adrese za lice Jovanov Sava, a da je za ostala lica postupak u toku. Lice Jovanov Sava, nije bilo zakupac državnog poljoprivrednog zemljišta počev od agroekonomske 2021/22 godine do danas.
Jedan deo anonimnih prijava za teritoriju Grad Vršca je sadržao brojeve katastarskih parcela za koje je postupajući po prijavi utvrđeno da u javnoj evidenciji o nepokretnostima nisu upisane kao državno poljoprivredno zemljište već kao privatna svojina, pa samim tim ne mogu ni biti po ovom osnovu predmet inspekcijske kontrole.
Jedan deo tih prijava se odnosio i na lica za koja je postupajući po prijavi utvrđeno da više nisu zakupci državnog zemljišta, odnosno da su ugovori prestali da važe istekom perioda zakupa, pa je bilo bespredmetno slati inspekciju.
Prijave koja su se odnosile na Savu Čejića iz Pavliša i Jelenu Čejić iz Vlajkovca, koja lica su u vreme prijave imala zaključene ugovore o zakupu državnog poljoprivrednog zemljišta su prosleđene inspekciji radi kontrole i utvrđivanja da li postoji nezakonito korišćenje i po istima nadležni poljoprivredni inspektor je postupio i nije utvrdio postojanje nezakonitosti.
Prijave koje su u novembru 2024. godine poslate, a nakon preciziranja od strane podnosioca da su brojevi navedeni kao brojevi parcela, u stvari brojevi jedinica javnih nadmetanja iz Oglasa za davanje u zakup zemljišta, su prosleđene inspekciji i u toku je postupanje inspekcije po tim prijavama.
Uvođenjem informacionog sistema o poljoprivrednom zemljištu uključujući i aplikaciju za sprovođenje digitalnog javnog nadmetanja za zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini proces izdavanja poljoprivrednog zemljišta je učinjen maksimalno transparentnim i onemogućeni su nezakoniti uticaji na postupak javnog nadmetanja, olakšano je informisanje svih zainteresovanih lica o zemljištu koje se nudi u zakup.
Uprava za poljoprivredno zemljište u svakom trenutku ima podatke o državnom poljoprivrednom zemljištu, kako onom koje se planira za zakup tako i o onom za koje su već zaključeni ugovori o zakupu. Ovi podaci su, stavljanjem u funkciju Geoportala, početkom aprila 2019. godine, postali dostupni i svakom zainteresovanom licu putem zvanične internet prezentacije Uprave za poljoprivredno zemljište – https://gdigeoportal.rs/portal/apps/sites/#/upz, što ukazuje na postignute rezultate u unapređenju kvaliteta upravljanja državnim poljoprivrednim zemljištem.
Linkovi za pristup podacima o državnom poljoprivrednom zemljištu:
https://gisportal.gdi.net/portal/apps/sites/#/upravapz
https://gp.upz.minpolj.gov.rs/InzemBid
https://gp.upz.minpolj.gov.rs/anteroom/UPZ
https://www.upz.minpolj.gov.rs
Napominjemo da su objavljivanjem neproverenih informacija na portalu „Nova.rs“, odnosno bez traženja izjašnjenja nadležnog Ministarstva povodom istih, pre svega objavljeni netačni podaci o radu državnog organa, a navođenjem ličnog imena službenika Ministarstva povređeno je lično pravo imenovanog lica, a naročito aludiranjem na učestvovanje u korupciji – što znači korišćenje službenog pložaja radi sticanja nedozvoljene koristi za sebe ili drugoga.
S obzirom na navedeno, a u skladu sa članom 5 Pravilnika o zaštiti ljudskih prava u oblasti pružanja medijskih usluga (Sl.glasnik RS broj 55/2015), potrebno je da pružalac medijske usluge javno otkloni ove posledice, objavljivanjem odgovora Ministarstva povodom teksta.
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede